حسادت و حسود در لغت به معنی رشک برنده، حسدورز، بـدخواه، کسی که نمی تواند سعادت و ثروت دیگران را ببیند، کسی که خواستار زوال کــار دیگری باشد، کسی که کم شدن نعمت دیگری را بخواهد.

بخل و بخیل در لغت به معنی ممسک، لئیم، سیه کاسه، زفت، خسیس، کــسی که خسّت به خرج می دهد، ضدّ کرم و ضدّ سخی می باشد.

یک انسان واقعی، به شدّت شاخص قرار می گیرد، وقتی که اظهارنظر و صحبت می کند،توجّـــه جلب می کند و افراد دیگر، او را با حسّاسیّت بیشتری نــگاه می کنند؛ چون کلام او اثر خاصّی دارد، حتّی اگرافراد دیگر با آن کلام، ظاهرا مخالف باشند، اثر خود را خواهد گذاشت.

حسادت و بخل، زوائد تمرکز یک انسان است که باید از ذهن پاک شود، اگر نوعی تفکّر صحیح، توام با آموزش، تمرین، تکرار و توجّه به مبــــدا(که بالاترین سرمـــــایه انسان است) را پیش بگیریم، دیگرحسادت و بخل جایی در ذهــــــن ما نخواهد داشت.  حسادت و بخل از حیله های نفس است که اگر نفس های لوّامه، ملهمه و مطمئنّه ضعیف عمــــل کند، حسادت و بخل،در نفس امّاره کانونی برای خود، خواهد ساخت.

مـا به عنوان یک انسان باید درک و عمل به تعالیم کـــلاس را در جهت قرب به خــدا بکار بریم، تا از موانع نفس، به سلامت عبـــور کنیم؛  در این ستیز نفس باید شهامت داشته باشیم، باید طوری در این دنیا زندگی کنیم که انگار به این دنیا تعلّق نداریم.

بعضی انسانها با حسادت و بخل و این نــــوع احساسات غلط کنار می آیند؛  بعضی انسانها با این نوع احساسات می جنگند؛ ولی هر دو مورد به نوعی اسیر آن هستند.

باید از این دایره رهـا شویم،باید از بیرون گود نگاه کنیم،باید ناظر باشیم تا بهتر یاد بگیریم و بهتر عمل کنیم. اگر با افراد جامعه و نزدیکان خـــــود صمیمی باشیم و دوستشان بداریم، حسادت و بخل را کنار می گذاریم، البتّه شرط آن عــــدم وابستگی به آنهاست، که باید جایش را به وابستگی متقابل بدهد و به مرکزیّت والاتری دست یابد. برای رسیدن به مرکزیّت والای کمــال،جمله معروف علی(ع) باید مدّ نظر باشدکه نفس کشتن یا نفس را ضعیف کردن هنر نیست، هنر آن است که به نیروی اراده چنان بر نفست مسلّط شوی تا هر چیز را که در شان روحت نیست، طبعا نخواهی.

حسادت و بخل ابتدا به حقوق خود شخص لطمــه می زند و در سیر کمال معنوی انسان اختلال ایجاد می کند، سپس به حقوق دیگران.

حسادت و بخل، انسان را از سیر حرکت روحی اش به سوی مبـــدا منحرف می کند و یا حرکت او را کند و حتّی متوقّف می سازد.

یکی از راههای اجتناب از گرفتار شدن در چــاه حسادت و بخل، تکیه بر تعلیمات اصول اصیل الهی و استفاده از انـــــرژی اوست.  تنها در چنین حالتی است که بدی ها قادر نخواهند بود در قلـــب انسان نفوذی پایدار داشته باشند.

یکی دیگر از راههای ممانعت بـــــدیها، بخصوص حسادت برای نفوذ در قلب، اینست که گاهی باید به آنچه دیگران به ما می گویند گوش ندهیم، بلکه به آنچـــــــه ناگفته می گذارند گوش بسپاریم؛  زیرا حقیقت آدمها آن نیست که بر مـا آشکار می کنند،  بلکه آن است که از آشکار کردنش بر مـــا عاجزند.

با این تمرین، آنچه در ما اصل است، خاموش نخواهد ماند.

 

                                                           هومن شهرستانی